Aristea

*Aristea*
	; Aristea africana
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	liliopodobne (≡ jednoliścienne)
Rząd	szparagowce
Rodzina	kosaćcowate
Rodzaj	Aristea
	Nazwa systematyczna
	Aristea K.H.E. Koch; Index Sem. Horto Bot. Berol. 1854 App.: 10. 1855
	Typ nomenklatoryczny
	D. ensifolium K. H. E. Koch et Bouché
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Aristea – rodzaj roślin należący do rodziny kosaćcowatych (Iridaceae). Obejmuje 56^[4]–58^[5] gatunków. Występują one w subsaharyjskiej Afryce, w tym 8 gatunków rośnie na Madagaskarze^[5]. Niektóre gatunki uprawiane są jako ozdobne^[5].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Pokrój: Byliny kłączowe. Pędy na przekroju okrągłe lub spłaszczone i oskrzydlone^[6].
Liście: Dwurzędowe, wąskie, zwykle odziomkowe, na pędzie kwiatostanowym liście nieliczne^[6].
Kwiaty: Skupione w kwatostan typu dwurzędka. Poszczególne kwiaty rozwijają się sukcesywnie tylko na kilka godzin w kolejne dni rano. Okwiat zwykle niebieski. Listki okwiatu niezrośnięte do nasady i zwykle szeroko rozpostarte^[6].
Owoce: Trójkomorowe torebki^[6].

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj z monotypowej podrodziny Aristeoideae z rodziny kosaćcowatych (Iridaceae)^[7].

Wykaz gatunków^[4]

Aristea abyssinica Pax
Aristea africana (L.) Hoffmanns.
Aristea alata Baker
Aristea anceps Eckl. ex Klatt
Aristea angolensis Baker
Aristea angustifolia Baker
Aristea bakeri Klatt
Aristea biflora Weim.
Aristea cantharophila Goldblatt & J.C.Manning
Aristea capitata (L.) Ker Gawl.
Aristea cistiflora J.C.Manning & Goldblatt
Aristea cladocarpa Baker
Aristea compressa Buchinger ex Baker
Aristea cuspidata Schinz
Aristea dichotoma (Thunb.) Ker Gawl.
Aristea djalonis A.Chev. ex Hutch.
Aristea ecklonii Baker
Aristea elliptica Goldblatt & A.P.Dold
Aristea ensifolia J.Muir
Aristea fimbriata Goldblatt & J.C.Manning
Aristea flexicaulis Baker
Aristea galpinii N.E.Br. ex Weim.
Aristea gerrardii Weim.
Aristea glauca Klatt
Aristea goetzei Harms
Aristea grandis Weim.
Aristea humbertii H.Perrier
Aristea inaequalis Goldblatt & J.C.Manning
Aristea juncifolia Eckl. ex Baker
Aristea kitchingii Baker
Aristea latifolia G.J.Lewis
Aristea lugens (L.f.) Steud.
Aristea madagascariensis Baker
Aristea montana Baker
Aristea monticola Goldblatt
Aristea nana Goldblatt & J.C.Manning
Aristea nigrescens J.C.Manning & Goldblatt
Aristea nyikensis Baker
Aristea oligocephala Baker
Aristea palustris Schltr.
Aristea pauciflora Wolley-Dod
Aristea platycaulis Baker
Aristea polycephala Harms
Aristea pusilla (Thunb.) Ker Gawl.
Aristea racemosa Baker
Aristea ranomafana Goldblatt
Aristea recisa Weim.
Aristea rigidifolia G.J.Lewis
Aristea rupicola Goldblatt & J.C.Manning
Aristea schizolaena Harv. ex Baker
Aristea simplex Weim.
Aristea singularis Weim.
Aristea spiralis (L.f.) Ker Gawl.
Aristea teretifolia Goldblatt & J.C.Manning
Aristea torulosa Klatt
Aristea zeyheri Baker

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2019-03-03] (ang.).
↑ ^a ^b Aristea. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2019-03-03]. (ang.).
↑ ^a ^b Aristea. The Plant List. [dostęp 2019-03-03]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 72, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .
↑ ^a ^b ^c ^d Mark Hyde, Bart Wursten, Petra Ballings, Meg Coates Palgrave: Aristea Sol. ex Aiton. [w:] Flora of Zimbabwe [on-line]. 2002. [dostęp 2019-03-03].
↑ Genus: Aristea Aiton. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2019-03-03].

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2019-03-03] (ang.).

[ing-3] Aristea. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2019-03-03]. (ang.).

[tpl-4] Aristea. The Plant List. [dostęp 2019-03-03]. (ang.).

[mabb-5] David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 72, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .

[hyde-6] Mark Hyde, Bart Wursten, Petra Ballings, Meg Coates Palgrave: Aristea Sol. ex Aiton. [w:] Flora of Zimbabwe [on-line]. 2002. [dostęp 2019-03-03].

[grin-7] Genus: Aristea Aiton. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2019-03-03].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]