Artabotrys

*Artabotrys*
	; Artabotrys hexapetalus
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	magnoliopodobne
Rząd	magnoliowce
Rodzina	flaszowcowate
Rodzaj	Artabotrys
	Nazwa systematyczna
	Artabotrys R. Br.; Bot. Reg. 5: ad t. 423. 1 Jan 1820
	Typ nomenklatoryczny
	A. hexapetalus (L.f.) Bhandari
Synonimy
	Xylopicrum P. Browne;
	Xylopicrum P. Browne;
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Artabotrys R. Br. – rodzaj roślin z rodziny flaszowcowatych (Annonaceae Juss.). Według The Plant List w obrębie tego rodzaju znajdują się co najmniej 102 gatunki o nazwach zweryfikowanych i zaakceptowanych, podczas gdy kolejnych 11 taksonów ma status gatunków niepewnych (niezweryfikowanych)^[4]. Występuje naturalnie w klimacie równikowym całego świata^[5]. Gatunkiem typowym jest A. hexapetalus (L.f.) Bhandari^[3].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Pokrój: Zimozielone krzewy o pnących pędach lub zdrewniałe liany^[6].
Liście: Naprzemianległe, pojedyncze, całobrzegie, siedzące^[6].
Kwiaty: Promieniste, obupłciowe, pojedyncze lub zebrane po kilka w kwiatostany. Rozwijają się w kątach pędów. Działki kielicha są 3, zrośnięte u podstawy. Mają 6 płatków ułożonych w dwóch rzędach. Są wolne, takie same, nachylone ku sobie przy wierzchołku. Pręciki są liczne, najbardziej zewnętrzne czasami są prątniczkami. Kwiaty mają 4 lub więcej słupków zawierających po 2 komory u podstawy^[6].
Owoce: Siedzące lub osadzone na krótkich szypułkach, mniej lub bardziej mięsiste^[6].

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Pozycja według APweb (aktualizowany system APG III z 2009)

Rodzaj wraz z całą rodziną flaszowcowatych w ramach rzędu magnoliowców wchodzi w skład jednej ze starszych linii rozwojowych okrytonasiennych określanych jako klad magnoliowych^[2].

Lista gatunków^[4]

Artabotrys aereus Ast
Artabotrys antunesii Engl. & Diels
Artabotrys arachnoides J.Sinclair
Artabotrys atractocarpus I.M.Turner
Artabotrys aurantiacus Engl. & Diels
Artabotrys brachypetalus Benth.
Artabotrys brevipes Craib
Artabotrys burmanicus A.DC.
Artabotrys cagayanensis Merr.
Artabotrys camptopetalus Diels
Artabotrys carnosipetalus Jessup
Artabotrys caudatus Wall. ex Hook.f. & Thomson
Artabotrys coccineus Keay
Artabotrys collinus Hutch.
Artabotrys congolensis De Wild. & T.Durand
Artabotrys costatus King
Artabotrys crassifolius Hook.f. & Thomson
Artabotrys crassipetalus Pellegr.
Artabotrys cubittii Chatterjee
Artabotrys cumingianus S.Vidal
Artabotrys dahomensis Engl. & Diels
Artabotrys darainensis Deroin & L.Gaut.
Artabotrys dielsianus Le Thomas
Artabotrys fragrans Ast
Artabotrys gossweileri Baker f.
Artabotrys gracilis King
Artabotrys grandifolius King
Artabotrys hainanensis R.E.Fr.
Artabotrys harmandii Finet & Gagnep.
Artabotrys hexapetalus (L.f.) Bhandari
Artabotrys hienianus Bân
Artabotrys hildebrandtii O.Hoffm.
Artabotrys hirtipes Ridl.
Artabotrys hispidus Sprague & Hutch.
Artabotrys honkongensis Hance
Artabotrys inodorus Zipp.
Artabotrys insignis Engl. & Diels
Artabotrys jacques-felicis Pellegr.
Artabotrys jollyanus Pierre
Artabotrys kurzii Hook.f. & Thomson
Artabotrys lanuginosus Boerl.
Artabotrys lastoursvillensis Pellegr.
Artabotrys le-testui Pellegr.
Artabotrys libericus Diels
Artabotrys likimensis De Wild.
Artabotrys longistigmatus Nurainas
Artabotrys lowianus King
Artabotrys luteus Elmer
Artabotrys luxurians Ghesq. ex Cavaco & Keraudr.
Artabotrys macrophyllus Hook.f.
Artabotrys macropodus I.M.Turner

Artabotrys madagascariensis Miq.
Artabotrys maingayi Hook.f. & Thomson
Artabotrys modestus Diels
Artabotrys monteiroae Oliv.
Artabotrys multiflorus C.E.C.Fisch.
Artabotrys nicobarianus D.Das
Artabotrys oblanceolatus Craib
Artabotrys oblongus King
Artabotrys ochropetalus I.M.Turner
Artabotrys oliganthus Engl. & Diels
Artabotrys oligospermus Danguy
Artabotrys oxycarpus King
Artabotrys pallens Ast
Artabotrys palustris Louis ex Boutique
Artabotrys pandanicarpus I.M.Turner
Artabotrys parkinsonii Chatterjee
Artabotrys petelotii Merr.
Artabotrys phuongianus Bân
Artabotrys pierreanus Engl. & Diels
Artabotrys pilosus Merr. & Chun
Artabotrys pleurocarpus Maingay ex Hook.f. & Thomson
Artabotrys polygynus Miq.
Artabotrys porphyrifolius Nurainas
Artabotrys punctulatus C.Y.Wu
Artabotrys rhynchocarpus C.Y.Wu
Artabotrys roseus Boerl.
Artabotrys rufus De Wild.
Artabotrys rupestris Diels
Artabotrys sarawakensis I.M.Turner
Artabotrys scortechinii King
Artabotrys scytophyllus (Diels) Cavaco & Keraudren
Artabotrys siamensis Miq.
Artabotrys speciosus Kurz ex Hook.f. & Thomson
Artabotrys spinosus Craib
Artabotrys stenopetalus Engl. & Diels
Artabotrys suaveolens (Blume) Blume
Artabotrys sumatranus Miq.
Artabotrys taynguyenensis Bân
Artabotrys tetramerus Bân
Artabotrys thomsonii Oliv.
Artabotrys tomentosus Nurainas
Artabotrys uniflorus (Griff.) Craib
Artabotrys vanprukii Craib
Artabotrys veldkampii I.M.Turner
Artabotrys velutinus Scott-Elliot
Artabotrys venustus King
Artabotrys vidalianus Elmer
Artabotrys vietnamensis Bân
Artabotrys vinhensis Ast
Artabotrys wrayi King
Artabotrys zeylanicus Hook.f. & Thomson

Zastosowanie[edytuj | edytuj kod]

Roślina zawiera alkaloidy. Owoce niektórych gatunków są jadalne. Rosnący naturalnie w Indiach i na Sri Lance gatunek A. hexapetalus jest uprawiany jako roślina ozdobna, a z jego aromatycznych kwiatów produkowana jest pobudzająca herbata^[5].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ ^a ^b Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-06-01] (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d Artabotrys. Index Nominum Genericorum (ING). [dostęp 2009-06-01]. (ang.).
↑ ^a ^b Artabotrys. The Plant List. [dostęp 2015-07-18]. (ang.).
↑ ^a ^b D. J. Mabberley: The Plant-book: A Portable Dictionary of the Vascular Plants (Second Edition). Cambridge University Press, 1997, s. 57. ISBN 978-0-521-41421-0. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d Artabotrys. Plantes & botanique. [dostęp 2015-07-18]. (fr.).

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-06-01] (ang.).

[ing-3] Artabotrys. Index Nominum Genericorum (ING). [dostęp 2009-06-01]. (ang.).

[tpl-4] Artabotrys. The Plant List. [dostęp 2015-07-18]. (ang.).

[mabberley-5] D. J. Mabberley: The Plant-book: A Portable Dictionary of the Vascular Plants (Second Edition). Cambridge University Press, 1997, s. 57. ISBN 978-0-521-41421-0. (ang.).

[peb-6] Artabotrys. Plantes & botanique. [dostęp 2015-07-18]. (fr.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]