Ledebouria

*Ledebouria*
	; Ledebouria ovatifolia
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	liliopodobne (≡ jednoliścienne)
Rząd	szparagowce
Rodzina	amarylkowate
Rodzaj	Ledebouria
	Nazwa systematyczna
	Ledebouria A. W. Roth; Novae Pl. Sp. 194. Jan-Jun 1821
	Typ nomenklatoryczny
	L. hyacinthina A. W. Roth
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Ledebouria – rodzaj roślin z rodziny szparagowatych Asparagaceae. Obejmuje ok. 30^[4]–53^[5] gatunki. Rośliny te występują w większości w południowej wschodniej Afryce sięgając na północ do Kenii. Jeden gatunek rośnie także w Indiach. Zwykle rosną w miejscach skalistych, na nagich, kamienistych stokach i równinach^[4]. Niektóre gatunki uprawiane są jako rośliny ozdobne, w tym także doniczkowe^[4].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Pokrój: Byliny z cebulami, z których wyrasta pęd kwiatonośny o wysokości do 20 cm^[4].
Liście: Płaskie, zawsze tylko odziomkowe, często szerokie i ciemno lub srebrzyście plamkowane^[4].
Kwiaty: Zebrane w groniaste kwiatostany, czasem składające się z 20 kwiatów. Okwiat niebieski, różowy, fioletowy, biały lub zielonkawy, składa się z 6 listków o podobnej długości, u nasady zrośniętych. Pręcików jest 6. Zalążnia górna powstaje z trzech owocolistków. W każdej z komór rozwijają się po dwa zalążki. Pojedyncza szyjka słupka zakończona jest prostym znamieniem^[4].
Owoce: Torebki z nielicznymi, czarnymi nasionami^[4].

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Pozycja systematyczna

Rodzaj z podplemienia Massoniinae, z plemienia Hyacintheae, podrodziny Scilloideae z rodziny szparagowatych Asparagaceae. W przeszłości w różnych systemach klasyfikowany był w szeroko ujmowanej rodzinie liliowatych. Zaliczany był także do rodziny hiacyntowatych Hyacinthaceae w systemach, które ją wyróżniały^[6].

Wykaz gatunków^[5]

Ledebouria apertiflora (Baker) Jessop
Ledebouria asperifolia (van der Merwe) S.Venter
Ledebouria atrobrunnea S.Venter
Ledebouria camerooniana (Baker) Speta
Ledebouria concolor (Baker) Jessop
Ledebouria confusa S.Venter
Ledebouria cooperi (Hook.f.) Jessop
Ledebouria cordifolia (Baker) Stedje & Thulin
Ledebouria coriacea S.Venter
Ledebouria cremnophila S.Venter & van Jaarsv.
Ledebouria crispa S.Venter
Ledebouria dolomiticola S.Venter
Ledebouria edulis (Engl.) Stedje
Ledebouria ensifolia (Eckl.) S.Venter & T.J.Edwards
Ledebouria floribunda (Baker) Jessop
Ledebouria galpinii (Baker) S.Venter & T.J.Edwards
Ledebouria glauca S.Venter
Ledebouria grandifolia (Balf.f.) A.G.Mill. & D.Alexander
Ledebouria hypoxidioides (Schönland) Jessop
Ledebouria inquinata (C.A.Sm.) Jessop
Ledebouria insularis A.G.Mill.
Ledebouria kirkii (Baker) Stedje & Thulin
Ledebouria lepida (N.E.Br.) S.Venter
Ledebouria leptophylla (Baker) S.Venter
Ledebouria lilacina (Fenzl ex Kunth) Speta
Ledebouria luteola Jessop
Ledebouria macowanii (Baker) S.Venter
Ledebouria maesta (Baker) Speta
Ledebouria marginata (Baker) Jessop
Ledebouria minima (Baker) S.Venter
Ledebouria mokobulanensis Hankey & T.J.Edwards
Ledebouria monophylla S.Venter
Ledebouria nossibeensis (H.Perrier) J.C.Manning & Goldblatt
Ledebouria ovalifolia (Schrad.) Jessop
Ledebouria ovatifolia (Baker) Jessop
Ledebouria papillata S.Venter
Ledebouria pardalota S.Venter
Ledebouria parvifolia S.Venter
Ledebouria pustulata S.Venter
Ledebouria remifolia S.Venter
Ledebouria revoluta (L.f.) Jessop
Ledebouria rupestris (van der Merwe) S.Venter
Ledebouria sandersonii (Baker) S.Venter & T.J.Edwards
Ledebouria scabrida Jessop
Ledebouria socialis (Baker) Jessop
Ledebouria somaliensis (Baker) Stedje & Thulin
Ledebouria sudanica (A.Chev.) Burg
Ledebouria undulata (Jacq.) Jessop
Ledebouria urceolata Stedje
Ledebouria venteri van Jaarsv. & A.E.van Wyk
Ledebouria viscosa Jessop
Ledebouria zambesiaca (Baker) Speta
Ledebouria zebrina (Baker) S.Venter

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2019-04-04] (ang.).
↑ ^a ^b Ledebouria A. W. Roth. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2019-04-04].
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 2. Perennials and annuals. London: Macmillan, 2002, s. 485. ISBN 0-333-74890-5.
↑ ^a ^b Ledebouria. [w:] The Plant List. Version 1.1 [on-line]. [dostęp 2019-04-04].
↑ Genus: Ledebouria Roth. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2019-04-04].

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2019-04-04] (ang.).

[ing-3] Ledebouria A. W. Roth. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2019-04-04].

[philips-4] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 2. Perennials and annuals. London: Macmillan, 2002, s. 485. ISBN 0-333-74890-5.

[tpl-5] Ledebouria. [w:] The Plant List. Version 1.1 [on-line]. [dostęp 2019-04-04].

[grin-6] Genus: Ledebouria Roth. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2019-04-04].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]