Tritonia

Tritonia
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	liliopodobne (≡ jednoliścienne)
Rząd	szparagowce
Rodzina	kosaćcowate
Rodzaj	tritonia
	Nazwa systematyczna
	Tritonia Ker Gawl.; Bot. Mag. 16: t. 581. 1802
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Tritonia (Tritonia Ker Gawl.) – rodzaj wieloletnich roślin należący do rodziny kosaćcowatych. Należy do niego ok. 26 gatunków roślin występujących w Afryce od Tanzanii do Południowej Afryki. Nazwa łacińska pochodzi z łacińskiego słowa triton oznaczającego wiatrowskaz, co ma związek z pozornie przypadkowym rozmieszczeniem pręcików u niektórych gatunków. W języku angielskim nazywana jest "płomienną frezją". Gatunkiem typowym^[3] jest Tritonia squalida (Ker Gawl.).

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Synonimy: Waitzia Rchb., Montbretia DC., Freesea Eckl., Belendenia Raf., Tritonixia Klatt, Montbretiopsis L. Bolus,

Pozycja systematyczna według Angiosperm Phylogeny Website (aktualizowany system APG III z 2009)

Jeden z rodzajów podrodziny Crocoideae G. T. Burnett z rodziny kosaćcowatych (Iridaceae) należącej do rzędu szparagowców (Asparagales) w obrębie jednoliściennych^[2].

Gatunki

Tritonia atrorubens (N.E.Br.)
Tritonia bakeri Klatt
- Tritonia bakeri subsp. bakeri.
- Tritonia bakeri subsp. lilacina (L.Bolus) M.P.de Vos
Tritonia chrysantha Fourc.
Tritonia cooperi (Baker) Klatt
- Tritonia cooperi subsp. cooperi
- Tritonia cooperi subsp. quadrialata M.P.de Vos
Tritonia crocata (L.) Ker Gawl.
Tritonia delpierrei M.P.de Vos
Tritonia deusta (Aiton) Ker Gawl.
- Tritonia deusta subsp. deusta.
- Tritonia deusta subsp. miniata (Jacq.) M.P.de Vos
Tritonia disticha (Klatt) Baker
- Tritonia disticha subsp. disticha
- Tritonia disticha subsp. rubrolucens (R.C.Foster) M.P.de Vos
Tritonia drakensbergensis M.P.de Vos
Tritonia dubia Eckl. ex Klatt
Tritonia flabellifolia (D.Delaroche) G.J.Lewis
- Tritonia flabellifolia var. flabellifolia
- Tritonia flabellifolia var. major (Ker Gawl.) M.P.de Vos
- Tritonia flabellifolia var. thomasiae M.P.de Vos.
Tritonia florentiae (Marloth) Goldblatt
Tritonia gladiolaris (Lam.) Goldblatt & J.C.Manning
Tritonia kamisbergensis Klatt
Tritonia karooica M.P.de Vos
Tritonia lancea (Thunb.) N.E.Br.
Tritonia laxifolia (Klatt) Baker
Tritonia marlothii M.P.de Vos
Tritonia moggii Oberm.
Tritonia nelsonii Baker
Tritonia pallida Ker Gawl.
- Tritonia pallida subsp. pallida
- Tritonia pallida subsp. tayloriae (L.Bolus) M.P.de Vos
Tritonia parvula N.E.Br.
Tritonia securigera (Aiton) Ker Gawl.
- Tritonia securigera subsp. securigera
- Tritonia securigera subsp. watermeyeri (L.Bolus) J.C.Manning & Goldblatt
Tritonia squalida (Aiton) Ker Gawl.
Tritonia tugwelliae L.Bolus
Tritonia undulata (Burm.f.) Baker

Zastosowanie[edytuj | edytuj kod]

Ze względu na barwne kwiaty uprawia się je jako rośliny ozdobne.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ ^a ^b Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-05-03] (ang.).
↑ Index Nominum Genericorum. [dostęp 2010-05-02].

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-05-03] (ang.).

[3] Index Nominum Genericorum. [dostęp 2010-05-02].

[1]

[2]

[3]