Xerophyta

*Xerophyta*
	; Xerophyta equisetoides var trichophylla
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	liliopodobne (≡ jednoliścienne)
Rząd	pandanowce
Rodzina	Velloziaceae
Podrodzina	Vellozioideae
Rodzaj	Xerophyta
	Nazwa systematyczna
	Xerophyta Juss.; Gen. Pl.: 50 (1789)
	Typ nomenklatoryczny
	Xerophyta madagascariensis J.F. Gmel.; [= Xerophyta pinifolia Lam. ex Poir.]
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Xerophyta Juss. – rodzaj wieloletnich, kserofitycznych roślin z rodziny Velloziaceae, obejmujący 57 gatunków, występujących w Afryce, od Nigerii, Gwinei Równikowej i Zairu do Sudanu i Erytrei na północy do Republiki Południowej Afryki i Madagaskaru na południu, a także w Azji, na Półwyspie Arabskim^[4].

Nazwa naukowa rodzaju pochodzi od greckich słów ξερος (kseros – suche, suszone) i φυτών (phyton – rośliny) i odnosi się do formy życiowej tych roślin^[5].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Pokrój: Rośliny niewielkie do dużych.

Łodyga: Zdrewniała, włóknista, rozgałęziona, wzniesiona i naziemna^[6].

Liście: Blaszki liściowe wąsko trójkątne i nitkowate lub równowąskie, tępe, cylindryczne i zwężające się^[6].

Kwiaty: Promieniste, obupłciowe, 6-pręcikowe, wyrastające wierzchołkowo na łodydze. Hypancjum niewiele dłuższe od zalążni. Okwiat sześciolistkowy. Listki okwiatu położone w dwóch okółkach, zrośnięte w rurkę. Pręciki o spłaszczonych nitkach, niemal całkowicie zrośniętych z listkami okwiatu, oraz równowąskich główkach. Zalążnia trójkomorowa, często spłaszczona wierzchołkowo. Szyjka słupka wydłużona, przechodząca w 3 znamiona. W każdej komorze zalążni powstają dwa łożyska. Septalne miodniki położone są w ścianach zalążni^[6].

Owoce: Torebki zawierające liczne nasiona^[6].

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Pozycja systematyczna według Angiosperm Phylogeny Website (aktualizowany system APG IV z 2016): Należy do podrodziny Vellozioideae, rodziny Velloziaceae, w rzędzie pandanowców (Pandanales) zaliczanych do jednoliściennych (monocots)^[2].

Gatunki^[4]

Xerophyta acuminata (Baker) N.L.Menezes
Xerophyta adendorffii Behnke
Xerophyta andringitrensis (H.Perrier) Phillipson & Lowry
Xerophyta arabica (Baker) N.L.Menezes
Xerophyta argentea (Wild) L.B.Sm. & Ayensu
Xerophyta brevifolia (H.Perrier) Phillipson & Lowry
Xerophyta capillaris Baker
Xerophyta cauliflora Behnke
Xerophyta concolor L.B.Sm.
Xerophyta connata McPherson & van der Werff
Xerophyta dasylirioides Baker
Xerophyta demeesmaekeriana P.A.Duvign. & Dewit
Xerophyta eglandulosa H.Perrier
Xerophyta elegans (Balf.) Baker
Xerophyta equisetoides Baker
Xerophyta eylesii (Greves) N.L.Menezes
Xerophyta glabra Behnke
Xerophyta glutinosa Behnke
Xerophyta goetzei (Harms) L.B.Sm. & Ayensu
Xerophyta hereroensis (Schinz) N.L.Menezes
Xerophyta hirtiflora Behnke & E.Hummel
Xerophyta humilis (Baker) T.Durand & Schinz
Xerophyta junodii Behnke
Xerophyta kirkii (Hemsl.) L.B.Sm. & Ayensu
Xerophyta longicaulis Hilliard
Xerophyta monroi (Greves) N.L.Menezes
Xerophyta naegelsbachii (Dinter ex Friedr.-Holzh.) Behnke
Xerophyta nutans L.B.Sm. & Ayensu
Xerophyta pauciramosa (L.B.Sm. & Ayensu) Behnke
Xerophyta pectinata Baker
Xerophyta pinifolia Lam. ex Poir.
Xerophyta pseudopinifolia Behnke
Xerophyta purpurascens Behnke
Xerophyta rehmannii Behnke
Xerophyta retinervis Baker
Xerophyta rippsteinii L.B.Sm., J.-P.Lebrun & Stork
Xerophyta rosea (Baker) N.L.Menezes
Xerophyta scabrida (Pax) T.Durand & Schinz
Xerophyta schlechteri (Baker) N.L.Menezes
Xerophyta schnizleinia (Hochst.) Baker
Xerophyta seinei Behnke, K.Kramer & E.Hummel
Xerophyta sessiliflora Baker
Xerophyta simulans L.B.Sm. & Ayensu
Xerophyta spekei Baker
Xerophyta splendens (Rendle) N.L.Menezes
Xerophyta squarrosa Baker
Xerophyta stenophylla Baker
Xerophyta suaveolens (Greves) N.L.Menezes
Xerophyta tanzaniana Behnke
Xerophyta trichophylla (Baker) N.L.Menezes
Xerophyta tulearensis (H.Perrier) Phillipson & Lowry
Xerophyta vallispongolana J.E.Burrows, S.M.Burrows & Behnke
Xerophyta velutina Baker
Xerophyta villosa (Baker) L.B.Sm. & Ayensu
Xerophyta viscosa Baker
Xerophyta wentzeliana (Harms) Sölch
Xerophyta zimbabwensis Behnke & E.Hummel

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ ^a ^b Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2022-03-11] (ang.).
↑ Index Nominum Genericorum. Smithsonian Institution. [dostęp 2011-02-19].
↑ ^a ^b Rafaël Govaerts: World Checklist of Selected Plant Families. The Board of Trustees of the Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-03-11]. (ang.).
↑ D. Gledhill: The names of plant. Cambridge ; New York: Cambridge University Press, 2008, s. 409. ISBN 978-0-521-86645-3.
↑ ^a ^b ^c ^d Klaus Kubitzki: Velloziaceae. W: Klaus Kubitzki (red.): The Families and Genera of Vascular Plants. T. 3: Flowering Plants. Monocotyledons. Lilianae (except Orchidaceae). Berlin Heidelberg: Springer-Verlag, 1998, s. 459-465. ISBN 3-540-64060-6. (ang.).

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2022-03-11] (ang.).

[3] Index Nominum Genericorum. Smithsonian Institution. [dostęp 2011-02-19].

[kew-4] Rafaël Govaerts: World Checklist of Selected Plant Families. The Board of Trustees of the Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-03-11]. (ang.).

[5] D. Gledhill: The names of plant. Cambridge ; New York: Cambridge University Press, 2008, s. 409. ISBN 978-0-521-86645-3.

[kub-6] Klaus Kubitzki: Velloziaceae. W: Klaus Kubitzki (red.): The Families and Genera of Vascular Plants. T. 3: Flowering Plants. Monocotyledons. Lilianae (except Orchidaceae). Berlin Heidelberg: Springer-Verlag, 1998, s. 459-465. ISBN 3-540-64060-6. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]